Twee bevlogen leerkrachten Jochem en Marit vertrokken vorig jaar naar Malawi voor hun bijzondere expeditie. Allebei werkten ze voor het vertrek naar Malawi op een locatie van Accrete. De één in Zwartsluis op De Wijngaard en de ander op de Willem-Alexander in Steenwijk. Het goed doen voor de kinderen en voor de wereld wilden ze allebei meer kracht bijzetten. Toen deze kans voorbij kwam, hoefden ze niet lang na te denken. Lees mee in een verhaal vol inspiratie, geloof en hoop.
Een jaar in Malawi: lesgeven, leven en leren
Begin vorig jaar zagen we een oproep voorbij komen van Nederlandse artsen in Malawi. Ze zochten iemand die hun kinderen les kon geven. Eén berichtje later stonden we aan het begin van een bijzonder avontuur. Inmiddels zijn we ruim een jaar verder, en wonen we in een klein dorp in het zuiden van Malawi — met uitzicht op de bergen, omringd door geiten, kippen, lachende kinderen en... regelmatig zonder stroom of water. Maar daar kijken we inmiddels niet meer van op.
Het lesgeven zelf is verrassend relaxed. We hebben zes kinderen in de klas, en we staan er samen voor. Daardoor is er veel ruimte voor persoonlijke aandacht, leuke projecten en buiten leren onder de Afrikaanse zon. Maar eerlijk is eerlijk: wat we meemaken buiten de klas is misschien nog wel leerzamer dan wat er binnen gebeurt.
Een wereld van verschil
Wonen in Malawi betekent dat je dagelijks geconfronteerd wordt met een andere manier van leven. Niet slechter, niet beter — gewoon heel anders. De mensen hier werken minstens zo hard als in Nederland. Maar ze starten op een heel ander punt. Als je dag begint met water halen, en koken op houtvuur een noodzaak is, dan ziet je dagritme er heel anders uit dan bij ons thuis.
Wat ons raakt, is hoe weinig vanzelfsprekend hier is. De scholen hebben geen schoolboeken. De klaslokalen zijn kaal. En toch zie je kinderen met enorme motivatie en leergierigheid. Dat inspireert. Daarom willen we ons, dit jaar én de komende jaren, inzetten om schoolboeken beschikbaar te maken. Want als je echt iets wilt veranderen aan de toekomst van een land, begin dan bij het onderwijs.
En: de eerste stap is al gezet! Dankzij de geweldige inzet van de kinderen op Kindcentrum de Wijngaard in Zwartsluis heeft de school hier in het dorp inmiddels wél schoolboeken. Een prachtig voorbeeld van hoe kinderen aan de andere kant van de wereld écht iets kunnen betekenen. Klein gebaar, groot verschil.
Geloof, hoop en doorzettingsvermogen
Wat ons ook diep heeft geraakt, is hoe anders geloof hier wordt beleefd. In Nederland lijkt geloof soms iets abstracts, iets wat je erbij doet als het uitkomt. Hier is het een anker. Wanneer het leven op aarde zwaar is, wordt geloof een hoopvolle belofte. Niet als ontsnapping, maar als kracht om door te gaan.
Niemand verwijt God iets als het tegenzit. Het leven hier is gewoon hard, maar dankzij God is er hoop op een betere wereld daarna.
Wit zijn in een zwarte wereld
Eén van de dingen waar we ons vooraf niet echt op hadden voorbereid, was wat het betekent om als witte persoon in een overwegend zwarte gemeenschap te leven. Mensen gaan ervan uit dat je rijk bent — en eerlijk is eerlijk, in verhouding zijn we dat ook. Maar dat maakt het niet makkelijk. Je kunt niet iedereen helpen. En soms voel je je machteloos. Maar die ervaring heeft ons wel bewuster gemaakt van onze positie, onze privileges én onze verantwoordelijkheid.
Een ziekenhuis als middelpunt
We wonen vlak bij het ziekenhuis waar de Nederlandse artsen werken. Wat een plek. Mensen komen van heinde en verre — zelfs uit buurland Mozambique — om geholpen te worden. En wat een toewijding van het team hier. Ze doen wat ze kunnen, met beperkte middelen, en vaak onder moeilijke omstandigheden. Het is inspirerend én confronterend tegelijk.
Terugkijken en vooruitdenken
Dit jaar heeft onze blik op de wereld compleet veranderd. In Nederland leefden we in een bubbel, zonder dat we het doorhadden. We weten dat het makkelijk is om weer terug te glijden in die bubbel als we straks weer thuis zijn. Maar we hopen dat ons project — om schoolboeken te regelen voor de lokale scholen — ons verbonden houdt met deze andere wereld. Een wereld waar niet alles draait om geld, maar om samen. Waar ‘wij’ belangrijker is dan ‘ik’. Waar buren elkaar helpen, en niemand het alleen hoeft te doen.
We hebben veel gelachen, gehuild, ons verwonderd, gefrustreerd en geraakt gevoeld. En bovenal: we hebben geleerd. Over het leven. Over anderen. Over onszelf.
En straks, als we weer voor de klas staan in Nederland? Dan nemen we deze ervaring mee. Niet alleen in ons hart, maar ook in ons onderwijs. Dit avontuur is een bron van verhalen, inzichten en gesprekken die perfect passen in burgerschapslessen. Want hoe mooi is het om kinderen in Nederland te laten zien hoe verschillend het leven kan zijn, simpelweg doordat je op een andere plek geboren bent? Hoe confronterend én leerzaam het is om te beseffen dat veel dingen die voor ons vanzelfsprekend zijn, dat voor anderen helemaal niet zijn?
We hopen dat we onze leerlingen kunnen laten voelen hoe waardevol het is om bewust, dankbaar en betrokken in het leven te staan. Dat als je het goed hebt, je ook kunt delen. En dat echte rijkdom misschien wel veel meer te maken heeft met wat je voor een ander kunt betekenen, dan met wat je zelf hebt.
Trots op onze (ex) collega’s
Bij Accrete zijn wij dankbaar voor collega’s die lef tonen en omkijken naar elkaar en de wereld. Die visie van Jochem en Marit vertalen wij bij Accrete graag door. Jochem gaat weer aan de slag op kindcentrum De Wijngaard in Zwartsluis. Marit is nog in beraad wat ze gaat doen en verkent haar opties. Beiden een goed weerzien met Nederland gewenst.
